Sporda Linç Kültürü: Ömer Aşık & Hidayet Türkoğlu

Blogu takip edenler bilir ki burda fazlaca basketbol yazılarına yer vermiyorum. Basketbolu takip etmediğimden değildir bu aslında, sıkı bir NBA ve milli takım takipçisi olsam da blogların farklılık yaratması gereken mecralar olduğuna inanırım ve basketbolda bunu yapabileceğime emin olmadığımdan seyrek tutuyorum yazılarımı. Genellikle iyi yazanları okumayı tercih ediyorum diyelim. Ancak Eurobasket 2009'da ilk 5 maçta artan beklentiler ve ardından ufak nüanslarla kaybedilen maçlar spor kamuoyumuzun içinde yatan canavarı ortaya çıkarmasına yetti ve üstünden biraz zaman geçmesine rağmen buna sessiz kalmak içime pek sinmedi açıkçası. Bu oyuncular kahramanken şimdi turnuvayı veren adamlar ilan edildiler. Turnuvaya mutlak favori gelmişiz de Ömer Aşık'ın faulleri, Hidayet Türkoğlu'nun umursamazlığı yüzünden vermişiz gibi davranılması fazlasıyla aşina olduğumuz uç tepkilerden biri millet olarak. Her türlü takım sporunda aynı problemi yaşıyorsak bu bakış açısı en büyük pay sahiplerinden biri.

Bu turnuva boyunca bu linç kültüründen en büyük payı alan Ömer Aşık'ın bence en formda ve verimli birkaç oyuncumuzdan biri olması da fazlasıyla ironik. Benzetme ne kadar oturuyor, bilemem ama Sabri'nin isabetsiz şut denemeleri, İbrahim Üzülmez'in ortaları izleyiciler üzerinde ne etki yaratıyorsa Ömer'in serbest atışları da benzer bir etki bıraktı. Bizim kültürümüzde bir günah keçisi yaratıp onunla alay etmek önemli bir yeri var, insanlar oynanan oyundan çok "bir sakarlık yapsa da eğlensek" derdinde daha çok. Ömer Aşık ise bu eğlenceye yem edilmeyecek kadar önemli bir isim Türk basketbolu adına.

Ömer Aşık altyapılarda yıldızı Oğuz Savaş, Semih Erden kadar parlak bir isim değildi, son üç sezonda kaydettiği aşama ve Türk basketbolunda edindiği yeri altyapıdaki şöhretle kestirmeden değil tamamen performansıyla elde etmiş bir oyuncu. İki sene önce NBA draftına gireceği belli olduğunda ikinci turda dahi ismi geçmiyordu neredeyse ama o gösterdiği performans ve nadir bulunan atletik yetenekleriyle öyle büyük bir dikkat çekti ki Fenerbahçe Ülker'le 2 senelik bağlayıcı bir kontratı olmasa Mirsad ve Hidayet'ten sonra ilk turdan draft edilen üçüncü Türk oyuncusu olması işten bile değildi. Mock draftlar ABD'de büyük ölçüde bellidir, bu denli büyük yükselişler ABD içinde dahi sınırlıdır. Ömer Aşık'ın nasıl bir gelişim gösterdiğini burdan anlayabiliriz rahatlıkla.

Tamam, gerçekten kötü bir serbest atış stiline sahip Ömer ama Eurobasket'teki yüzdesinin psikolojik bir tarafı da vardı fazlasıyla. Birçok uzun oyuncunun başının belasıdır serbest atış, bu konuda yetenekli uzun sayısı da fazlasıyla kısıtlıdır kısa oyunculara göre. Dünyanın gelmiş geçmiş en dominant pivotu Shaq %60 üstü serbest atış attığında büyük bir gelişim gözüyle bakılırdı NBA'de, ona yapılan taktik faullere 'Hack to Shaq' denildi uzun süre. "Ömer serbest atış çalışsa atabilirdi, demekki iyi çalışmıyor." şeklinde bir düz mantık yürütemezsiniz uzun oyuncularda çünkü çalışma her şeyi tek başına getirmiyor. Zıplama nasıl bir atletik yetenekse el koordinasyon da aynı şekilde bir fiziksel yetenektir.Nasıl çalışarak smaç basmayı öğrenemezseniz bazı profosyonel oyuncular da oyunun diğer yanlarında çok başarılı olsalar da kötü bir serbest atışçı olabilirler, siz buna dayanarak bu işi bıraksın deme lüksüne sahip değilsiniz. Ben de bir basketbolsever olarak airball atmasına kızdım elbette ama aynı Ömer Aşık Pau Gasol'un, Marcin Gortat'ın üstünden smaç yapacak kadar dominant bir pota altı oyuncusu olabildiğini de unutmadım. %23'le serbest atış atması elbette problem ama %66.7'lik iki sayı yüzdesi ne olacak peki? Ersan İlyasova'dan sonra en iyi sayı ortalamasına sahip olması, ya da en fazla ribaund alan oyuncumuz olması? "Aşık mısın olum kaçırıyon, ehüeheühe" demeden önce bunları da bilmek gerekiyor.

Beklentilerin düşük olduğu bir turnuvaya iyi başlamanın, sonra tek hücumla çeyrek finali kaybetmenin cezasının kesildiği bir diğer oyuncu da Hidayet Türkoğlu. Ona gelen eleştirilerse ağırlıklı olarak oynadığı reklamlar ve Toronto Raptors'ta imzaladığı kontrat üstünden oluyor genellikle. Bizim insanımızın bir diğer özelliği de bu, bir oyuncu iyi bir yere gelmeye görsün, anında "şımardı" damgasını yemeye mahkumdur. Hidayet Türkoğlu bunu bertaraf edebilmek için bir MJ performansı ortaya koymalıydı ama malesef standardını bile tutturamayınca meydan para avcılarına kaldı. NBA'de aldığı kontrat son sezonlarda gösterdiği performansın ödülüydü, iyi bir kontrat imzalaması bundan sonra biyonik bir adam olarak her maç 20 sayı 5 ribaund 5 asist yapabileceği anlamına gelmiyor. Beni de fazlasıyla hayal kırıklığına uğrattı Hidayet'in performansı ama hazırlık döneminde ve turnuvanın ilk maçlarında 'takımın lideri' kimliğini fazlasıyla ortaya koyabilen, karakterini birebir olarak takıma yansıtabilen bir görüntüdeydi. Ne olduysa hafif bir sakatlığı olduğu haberi sonrasında oldu. NBA finallerine uzanan yorucu NBA sezonu sonrası formunu koruyabileceği zaten soru işaretiydi ama dizi de söylenildiği kadar etkili olduysa söylenecek fazla bir şey yok.

Hidayet beklentilerin fazlasıyla uzağında kaldı bir şekilde orası kesin ama bunu Turkcell reklamında oynadığı ya da Toronto'dan aldığı kontrat sebebiyle yapmadı. Nedenleri tamamen sportiftir, bunun aksini iddia etmekse bence Hidayet'in sporcu kimliğine bir hakarettir. NBA'e gittiği ilk dönemden beri hiçbir kapris yapmadan milli takıma gelen ve hemen her turnuvada elinden gelenin en iyisini yapan da Hidayet Türkoğlu'ydu, Hidayet ilk kez bu turnuvada oynamıyordu. Hayal kırıklığı yaşamakla belden aşağı vurmak arasında çok çok kalın bir çizgi var. Zaten o çizgiyi görebildiğimizde birçok şey değişecek. Umarım...