Avrupa'nın Çöküşü, Avrupa'nın Yükselişi

Her büyük turnuvada olduğu gibi bu Dünya Kupası'na da özel bir anlam yükleme çabası var herkeste. Bu da Avrupa ülkeleri üzerine yapılan tespitlerle şekilleniyor. İtalya ve Fransa elenince Avrupa irtifa mı kaybediyor sorusu gündemdeydi, şimdi Avrupa yükseliyor, Güney Amerika nerede sorusu revaçta...

İlk günlerde yapılan tespitler de bugün konuşulan başarı hikayesi de aslında birer yanılsamadan, günlük oluşan tabloyu bir fikre, bir mantığa oturtma çabasından ibaret. Aslında futbol birçok yönüyle tamamen bir algı oyunu. Psikolojik üstünlük diye tabir edilen kavram da o hafta alınan sonuçlara göre şekillenen ve her şeyi iyi ya da kötü gösteren bir ilüzyon aslında. Futbolu doğru okumak için de bu günlük hesaptan çıkıp bir gün önceye ve bir gün sonraya da bakmak gerektiğine inanıyorum.

Tespit yapılacaksa şunun tespiti yapılmalı... Kulüp düzeyinde dünyanın merkezi olan Avrupa, 2006'da ya da 2002'de bundan daha mı güçsüzdü? Bu soruyu sorarsak karşımıza iki yapılanma çıkar. Birisi Almanya, diğeri İspanya. Almanya 2006'da başlayan ve o turnuvada maksimumunu gören bir yapılanmaya gitmişti. İspanya'nın durumu ise bence daha çok La Liga'nın iç dinamikleriyle yani kulüp takımlarıyla ilgili. Barcelona 1992'den temel almış bir altyapı hamlesi var, bunun birçok önemli yansıması olmuştur ama şu İspanya'daki Barcelona ağırlığının 2002'deki Türkiye-Galatasaray ilişkisinden çok da farkı yok.

Kupa özelinde yanılsama yaratan iki takım Brezilya ve Arjantin oldu. Yaklaşık 20 yıldır dünya kupalarında bir denge kurulmuşsa bunu Brezilya ve Avrupalılar olarak açıklarız. Arjantin her zaman arkadan gelir, sürprizdir. Maradona bıraktığından beri de farklı olmadı bu. Brezilya'nın son iki turnuvada, özellikle Güney Afrika'da direkten dönmesini Avrupa'nın müthiş yükselişi, Güney Amerika'ya karşı taktik düzenle ya da yeni bir felsefeyle üstünlük kurduğu tanımı ilk bakışta anlamlı gibi gelse de fazlasıyla teorik ve birçok açıdan zorlama kalıyor.

Brezilya'nın turnuva başından beri oynadığı oyun Almanya ile birlikte en iyi işleyen, kulüp takımı akışkanlığını hissettiren iki sistemden birisi. İspanya'nın bile önüne yazılırdı görüntüde. Özellikle orta ikilide defoları mevcuttu, Türkiye'de maç izleyen birçok kişiye garip gelse de Elano gibi bir parçanın yokluğu da hissedildi. Bunlara rağmen kaybedilen Hollanda maçını Avrupa vs. Güney Amerika penceresinden okumanın olmuş bir olay üstünden yeni bir algı kurma çabası olduğunu düşünüyorum. 1-0'ken Brezilya'nın atacağı bir gol bugün Almanya hakkında söylenenlerin bir fazlasını Brezilya için de söyletebilirdi. Futbol bu. Öngörülemezliğiyle güzel. Hollanda'nın Brezilya maçında ortaya koyduğu performansın da sorgulanabilir olduğunu es geçmemek gerekli.

Bir de Arjantin var ki bence yanlış değerlendirilmiş, çok kaliteli bir ekiptiler. 2006'ya göre daha kuvvetli gelen ekiplerden birisi de onlardı. Cambiasso takviyeli bir Arjantin bu turnuvada çok daha farklı bir yerde olabilirdi. Aksi istikamette örneklenebilecek bir de Uruguay var üstelik. Kadrosundan da verim almayı iyi bilen, takım disipliniyle yaşayan bir Paraguay da var. Şu tabloda Güney Amerika, Avrupa'nın gerisine düşmüştür denilebilir mi? Bence hayır... Almanya ve İspanya'nın özel yapılanmalarının hakkını vererek söylüyorum bunu elbette.